Słowa kluczowe
błąd medyczny
Jak cytować
Abstrakt
Główny problem badawczy mieści się w pytaniu – na ile praktyka cyfrowego wspomagania w czynnościach medycznych wymaga zmian w ogólnych zasadach prawa karnego na wypadek niepowodzenia w leczeniu. Przedmiotem rozważań podjętych w niniejszej publikacji będzie część wspólna wytyczona przez trzy pola badawcze: 1) problematykę błędu lekarza przy podejmowaniu decyzji medycznej, 2) znaczenie cyfryzacji (automatyzacji) dla ustalania odpowiedzialności oraz 3) kwestię zasad prawa karnego materialnego. Analiza przeprowadzona w tych trzech obszarach uprawniła autorów do postawienia diagnozy o przystawalności współczesnego prawa karnego do oceny zachowań związanych z podjęciem decyzji medycznych przy zastosowaniu systemów informatycznych. Formułując ogólną pozytywną ocenę adekwatnych rozwiązań prawnych w tym zakresie, autorzy zgłosili kilka postulatów de lege ferenda.
Bibliografia
M. Boratyńska, P. Konieczniak, Naruszenie zasad ostrożności jako przesłanka odpowiedzialności cywilnej, karnej i zawodowej lekarza, Prawo i Medycyna 3/1999
M. Boratyńska, P. Konieczniak, Naruszenie zasad ostrożności jako przesłanka odpowiedzialności cywilnej, karnej i zawodowej lekarza, Prawo i Medycyna 3/1999
M. Boratyńska, P. Konieczniak, Standardy wykonywania zawodu lekarza [w:] E. Zielińska (red.), System prawa medycznego. Regulacja prawna czynności medycznych. Tom II, część 1, Warszawa 2019
M. Byczyk, Czyn nieostrożny jako podstawa odpowiedzialności karnej, Ius Novum 4/2014
A. Dąbek, R. Kubiak, Odpowiedzialność karna za skutki błędu medycznego popełnionego w zespołowym współdziałaniu [w:] E. Zielińska (red.), System prawa medycznego. Odpowiedzialność prawna w związku z czynnościami medycznymi. Tom III, Warszawa 2021
T. Dukiet-Nagórska, Reguły ostrożnego postępowania (standardy postępowania) w publicznych zakładach opieki zdrowotnej, Prawo i Medycyna 16/20
F. Dul, Wprowadzenie do sztucznej inteligencji, Materiały edukacyjne, Politechnika Warszawska, https://www.meil.pw.edu.pl/pl/content/download/21173/112843/.../AI_Agent_14.pdf, © F.A. Dul 2014
M. Filar [w:] Odpowiedzialność lekarzy i zakładów opieki zdrowotnej, Warszawa 2004
P. Filipkowski, Synteza algorytmu agenta pośredniczącego w e-platformach transakcyjnych, Kolegium Analiz Ekonomicznych, 36/2015
W. Filipkowski, Prawo karne wobec sztucznej inteligencji [w:] L. Lai, M. Świeczyński, Prawo sztucznej inteligencji, Warszawa 2020
W. Furmanek, Piąta rewolucja przemysłowa. Eksplikacja pojęcia, „Edukacja – Technika – Informatyka” nr 2/24/2018, DOI: 10.15584/eti.2018.2.38
M. Furmankiewicz, A. Sołtysik-Piorunkiewicz, P. Ziuziański, Artificial intelligence and multi-agent software for e-health knowledge management system, Informatyka Ekonomiczna Business Informatics 2(32) 2014
P. Jasłowska, M. Jasłowski, I.J. Jóźwiak, Zastosowanie systemów wspomagania decyzji klinicznych w diagnozowaniu chorób rzadkich, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej 2017
B. Kamiński, Na marginesie reformy, standardów medycznych i Europejskiej Konwencji Bioetycznej - refleksje klinicysty, PiM 1999, nr 3
M. Kopeć [w:] M. Kopeć (red.), Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, LEX
S. Kotecka-Kral, Elektroniczny obrót gospodarczy i jego bezpieczeństwo. Wykłady, https://prawo.uni.wroc.pl/sites/default/files/students-resources/EOG_W-1.pdf
E. Kurowska-Tober, Ł. Czynienik, M. Koniarska, Aspekty prawne sztucznej inteligencji – zarys problematyki, dodatek Monitora Prawniczego z 2019 r. Nr 21, System Informacji Prawnej Legalis
A. Malicki, A. Malicka-Ochtera, Odpowiedzialność karna kierownika zespołu operacyjnego w przypadku pozostawienia ciała obcego w polu zabiegu, https://www.adwokatura.pl/admin/wgrane_pliki/file-odpowiedzialnosc-karna-kierownika-zespolu-operacyjnego-10112017-23820.pdf
A. Malicki, A. Malicka-Ochtera, Odpowiedzialność karna kierownika zespołu operacyjnego w przypadku pozostawienia ciała obcego w polu zabiegu, https://www.adwokatura.pl/admin/wgrane_pliki/file-odpowiedzialnosc-karna-kierownika-zespolu-operacyjnego-10112017-23820.pdf
M. Mazurek, Architektura systemu wspomagania decyzji medycznych wykorzystująca technologię przetwarzania danych big data, Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych / Szkoła Główna Handlowa, 2014, nr 35, Technologie informatyczne w służbie zdrowia
I. Oleksiuk, Założenia aksjologiczne autorskoprawnej ochrony twórczości w świetle rozwoju sztucznej inteligencji, Acta Iuris Stetinensis 2 (18), DOI:10.18276/ais.2017.18-14
R. Patryn, Określenie zasady postępowania lekarza z należytą starannością z płaszczyzny orzecznictwa sądowego, PiM 2012, nr 2
G. Rejman, Odpowiedzialność karna personelu medycznego działającego w zespole, Palestra 27/10(310),55-71, 1983
M. Rojszczak, Prawne aspekty systemów sztucznej inteligencji – zarys problemu [w:] K. Flaga-Gieruszyńska, J. Gołaczyński, D. Szostek (red.), Sztuczna inteligencja, blockchain, cyberbezpieczeństwo oraz dane osobowe. Zagadnienia wybrane, Warszawa 2019
P. Stylec-Szromek, Sztuczna inteligencja – prawo, odpowiedzialność, etyka, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej 2018 Seria: Organizacja i Zarządzanie z. 123, https://www-arch.polsl.pl/wydzialy/ROZ/ZN/Documents/zeszyt%20123/Stylec-Szromek.pdf
R. Tymiński, Odpowiedzialność karna za działania w zespole medycznym, PS 2021/5/77-97
T. Widłak, Interpretacja klauzuli ‘aktualna wiedza medyczna’ w polskim prawie – zarys zagadnień epistemologicznych i metodologicznych, Gdańskie Studia Prawnicze, Tom XXXVIII, 2017.
T. Zalewski, Definicja sztucznej inteligencji [w:] L. Lai, M. Świeczyński, Prawo sztucznej inteligencji, Warszawa 2020
E. Zielińska (red.), Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, LEX 2014
A. Zoll [w:] A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Warszawa 2004
Źródła internetowe:
https://www.karh.pl/prawo-karne/odpowiedzialnosc-za-blad-medyczny/
http://www.hta.pl/zalaczniki/publikacje/wytyczne_i_standardy_kliniczne.pdf
Założenia do strategii AI w Polsce. Plan działań Ministerstwa Cyfryzacji, Ministerstwo Cyfryzacji 2018, http://cli.re/LNXz9N
https://www.isabelhealthcare.com/
AI diagnostics need attention, Nature, 555 , 285 (2018), doi: https://doi.org/10.1038/d41586-018-03067-x, https://www.nature.com/articles/d41586-018-03067-x
Asilomar AI Principles, The Future of Life Institute, https://futureoflife.org/ai-principles/
https://pulsmedycyny.pl/wyrok-w-sprawie-poparzonych-kobiet-878016
Orzecznictwo:
Wyrok Sądu Najwyższego, z dnia 10 grudnia 2002 r., sygn. akt: V KK 33/02
Orzeczenie SN z dnia 1 kwietnia 1955 r. IV CR 39/45
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 11 maja 2017 r, I ACa 560/15, LEX nr 2376937
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 5 marca 2014 r., I ACa 1274/13, LEX nr 1439257
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 2015 r., I ACa 515/14, LEX nr 1665867
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2022 Olga Sitarz, Marcin Sitarz