Naruszenie dobra osobistego w postaci kultu pamięci osoby najbliższej wskutek pomylenia zwłok – omówienie wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu z 22 maja 2019 r., sygn. akt I C 2277/18
PDF

Słowa kluczowe

kult pamięci zmarłej osoby bliskiej, pomylenie zwłok, procedury w prosektorium

Jak cytować

Naruszenie dobra osobistego w postaci kultu pamięci osoby najbliższej wskutek pomylenia zwłok – omówienie wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu z 22 maja 2019 r., sygn. akt I C 2277/18. (2024). Przegląd Prawa Medycznego, 6(3). https://doi.org/10.70537/54eg6v85

Abstrakt

Studium przypadku dotyczy sprawy cywilnej, w której pracownik szpitalnego prosektorium pomylił zwłoki przekazane do zakładu pogrzebowego. Pomyłka została dostrzeżona tuż przed rozpoczęciem uroczystości pogrzebowych. Na skutek tego zdarzenia powódka (osoba bliska zmarłego i organizatorka pogrzebu) doświadczyła szeregu negatywnych emocji jak wstyd i szok. Czuła się odpowiedzialna za pomyłkę i obawiała się, czy „właściwe” ciało należące do jej wuja nie zostało w międzyczasie pochowane bądź skremowane. Pogrzeb zmarłego przyciągnął uwagę wielu osób, w tym przedstawicieli wojska i mediów. Był on bowiem uważany za najstarszego Polaka i najstarszego weterana. Ból powódki wzmagały pytania zgromadzonych żałobników dotyczące przyczyny braku zwłok wuja. Po około godzinie od zauważenia pomyłki na miejsce uroczystości przywieziono „właściwe” ciało. Informacje o okolicznościach sprawy podawała prasa, telewizja oraz Internet. Mając na względzie powyższe, powódka domagała się od pozwanego szpitala zapłaty zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę, której doznała wskutek pomylenia zwłok. Twierdzenia podniesione w pozwie zostały w większości poparte dowodami. Sąd uznał, że doszło do naruszenia dobra osobistego w postaci prawa do kultu pamięci zmarłej osoby bliskiej i w konsekwencji orzekł na korzyść powódki zasądzając zadośćuczynienie.

PDF

Bibliografia

Boratyńska M., Kwestionowanie prawidłowości zgody udzielonej na zabieg kraniotomii – omówienie wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 26 marca 2019 r. (I C 202/14), „Przegląd Prawa Medycznego” 2022, nr 3-4.

Borowski R., Fatalna pomyłka w zakładzie pogrzebowym. Bliscy zmarłego zorientowali się w trakcie pogrzebu [online:] https://www.wprost.pl/kraj/10928800/fatalna-pomylka-w-zakladzie-pogrzebowym-bliscy-zmarlego-zorientowali-sie-w-trakcie-pogrzebu.html [dostęp: 02.04.2024].

Buchalska J. [w:] Dobra osobiste i ich ochrona, red. M. Romańska, Warszawa 2020.

Dobosz P., Dwie rodziny z Sieniawy w szoku, po tym jak pomylono zwłoki ich najbliższych. Zobaczyli sąsiada ubranego w kobiecy strój [online:] https://m.podhale24.pl/aktualnosci/artykul/83056 [dostęp: 02.04.2024].

Gudowski J., Bieniek G. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna, red. J. Gudowski, Warszawa 2018.

Haberko J., Realizacja kultu pamięci bliskiej osoby zmarłej w zakresie decydowania o sposobie pochówku osoby pozostającej w związku partnerskim [w:] Non omnis moriar. Osobiste i majątkowe aspekty prawne śmierci człowieka. Zagadnienia wybrane, red. Gołaczyński, J. Mazurkiewicz, J. Turłukowski, D. Karkut, Wrocław 2015.

Kaczan D., Majątkowe prawo do grobu a prawo osobiste do kultu pamięci osoby zmarłej. Glosa do wyroku SN z dnia 24.06.2019 r., III CSK 267/17, „Państwo i Prawo” 2022, z. 1.

Krzewicki M., Kult pamięci zmarłej osoby publicznej jako dobro osobiste [w:] Non omnis moriar. Osobiste i majątkowe aspekty prawne śmierci człowieka. Zagadnienia wybrane, red. Gołaczyński, J. Mazurkiewicz, J. Turłukowski, D. Karkut, Wrocław 2015.

Nowości. Dziennik Toruński, Czarnowo. Zamienione zwłoki [online:] https://nowosci.com.pl/ksiadz-blokowal-pogrzeb-prosektorium-pomylilo-zwloki-a-grabarz-na-oczach-zalobnkow-cial-trumne-to-najwieksze-skandale/ga/c1-14337055/zd/37802737 [dostęp: 02.04.2024].

Regulamin Organizacyjny Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. L. Rydygiera w Toruniu, Załącznik nr 1 do zarządzenia wewnętrznego nr 246/2023 [online:] https://bip.wszz.torun.pl/attachments/article/4/Regulamin%20organizacyjny%20na%202024.pdf [dostęp: 02.04.2024].

Rek T. [w:] Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, M. Dercz, T. Rek, Warszawa 2019.

Rudnicki S., Prawo do grobu. Zagadnienia cywilistyczne, Kraków 1999.

Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony w Szczecinie, Procedura postępowania w przypadku zgonu pacjenta, PA O/ST nr 5, 20.03.2019 r. [online:] https://www.spwsz.szczecin.pl, V. pkt 6 [dostęp: 02.04.2024].

Szpital Uniwersytecki, nr 1 im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy, Zakład Patomorfologii Klinicznej, Postępowanie w przypadku zgonu pacjenta, ZPK/1.ZP, 20.03.2017 [online:] https://spsk.home.pl/przetargi/pliki/zaczniknr21Dpdf.pdf, pkt 3 [dostęp: 02.04.2024].

Szpital Powiatu Bytowskiego Sp. z o.o., Procedura postępowania w razie śmierci pacjenta w szpitalu Powiatu Bytowskiego, Nr PM/01/2013, Luty 2023 [online:] http://www.szpital-bytow.com.pl/images/files/regulamin_organizacyjny/zalacznik4.pdf, pkt IV [dostęp: 02.04.2024].

Szpunar A., Ochrona prawna kultu osoby zmarłej, „Palestra” 1978, nr 8.

Szpunar A., O ochronie pamięci osoby zmarłej, „Palestra” 1984, nr 7-8.

TVN24.pl, Zakład pogrzebowy pomylił ciała, skremowano nie tego zmarłego. Rodzina zorientowała się podczas pogrzebu [online:] https://tvn24.pl/pomorze/elblag-zaklad-pogrzebowy-pomylil-ciala-skremowano-nie-tego-zmarlego-sprawe-wyjasnia-policja-6187167 [dostęp: 02.04.2024].

Wałachowska M. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania. Część ogólna (art. 353-534), red. M. Fras, M. Habdas, Warszawa 2018.

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. św. Rafała w Czerwonej Górze, Regulamin wewnętrzny. Postępowanie w razie śmierci Pacjenta w Szpitalu, Nr: D-02/PO-08, 04.08.2017 [online:] https://bip.czerwonagora.pl/bip_admin/zdjecia_art/5931/ZP-0059-2021%20Załącznik%20nr%203%20D-02_PO-08%20wyd.%203%3B%20Postępowanie%20w%20razie%20śmierci%20pacjenta.pdf [dostęp: 02.04.2024].

Wojewódzki Szpital Zespolony w Toruniu, Procedura. Postępowanie w przypadku zgonu pacjenta w Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Toruniu, P-7.5(PZ)-03, 27.02.2015.

Zelek M. [w:] Kodeks cywilny. Tom II. Komentarz. Art. 353-626, red. M. Gutowski, Warszawa 2022.

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Prawa autorskie (c) 2024 Michał Marszelewski