Ocena legalności prawnej terapii konwersyjnych w prawie polskim

Abstrakt

Przedmiotowy tekst poświęcony jest ocenie legalności „terapii” konwersyjnej według obowiązującego prawa polskiego, a także rozważa kwestię zasadności wprowadzenia wprost zakazu tego typu „terapii”.

Punktem wyjścia do dyskusji jest przedstawienie ustaleń naukowych o etiologii homoseksualizmu oraz możliwości zmiany orientacji seksualnej. Mając na uwadze fakt, że obecnie medycyna wskazuje na kształtowanie się orientacji seksualnej na etapie życia płodowego, mówienie o jej zmianie po urodzeniu nie ma podstaw naukowych. Tym samym stosowanie wszelkich działań „terapeutycznych” zmierzających w tym kierunku pozbawione jest celu leczniczego, gdyż jest on z jednej strony nieosiągalny, z drugiej zaś homoseksualizm nie jest uznawany za chorobę.

Mając na uwadze niepewne dane, jakiego rodzaju metody „lecznicze” proponowane są przez podmioty tego typu „terapie” proponujące, omówiono zarówno legalność działań medycznych, jak i psychologicznych, religijnych i nieterapeutycznych. W rozważaniach wskazano, że sama zgoda osoby poddającej się „terapii” konwersyjnej nie jest wystarczająca do legalizacji żadnego z tych działań, co więcej podważone zostało, żeby w ogóle można w tym wypadku mówić o świadomej i swobodnej zgodzie.

Analiza wykazała, że żadne z proponowanych w ramach „terapii” konwersyjnej działań nie spełnia wymogów legalności. Mimo to istniejące przepisy karne i cywilne nie dają pełnego zabezpieczenia dla osób, które doznały krzywdy w wyniku poddania się takim działaniom. Stąd zasadne wydaje się wprowadzenie wprost regulacji zakazującej tego typu praktyk na wzór wymogów organizacji międzynarodowych i regulacji zagranicznych, dotyczących tak dzieci, jak dorosłych. W kontekście tych przykładów ocenie poddany został projekt zgłoszony przez Nowoczesną w 2019 r. o zakazie praktyk konwersyjnych.