Słowa kluczowe
przymusowa hospitalizacja
biegły psychiatra
Sąd Najwyższy
wolność osobista
autonomia jednostki
Jak cytować
Abstrakt
Postanowienie Sądu Najwyższego z 11 lipca 2023 r. dotyczy przymusowego umieszczenia pacjentki w szpitalu psychiatrycznym w trybie wnioskowym (art. 29 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego). SN nie zgodził się z rozstrzygnięciami Sądu Rejonowego i Sądu Okręgowego w Białymstoku, które nakazały hospitalizację. W postępowaniu kasacyjnym wykazana została niepełność postępowania dowodowego w pierwszej i drugiej instancji. Opinię biegłej z zakresu psychiatrii uznano za niespójną z resztą materiału dowodowego. Mimo to oddalone zostały wnioski pacjentki o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego. Sąd Najwyższy w swoim rozstrzygnięciu zwrócił uwagę na uchybienia proceduralne, które uniemożliwiły prawidłową weryfikację spełnienia przez pacjentkę ustawowych przesłanek przymusowej hospitalizacji. Uzasadnienie postanowienia zwraca też uwagę na konstytucyjny i międzynarodowy standard ochrony wolności osobistej. W komentarzu został przedstawiony zarys stanu faktycznego, ramy prawne i motywy rozstrzygnięcia oraz ich ocena.
Bibliografia
Literatura
Bobińska K., Gałecki P., komentarz do art. 12 [w:] K. Z. Eichstaedt, K. Bobińska, P. Gałecki, Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz, wyd. II, Warszawa 2016.
Ciechorski J., Przyjęcie osoby bez jej zgody do szpitala psychiatrycznego na podstawie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego – uwagi w świetle Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, [w:] „Europejski Przegląd Sądowy” 2018, nr 4, str. 13-24.
Ereciński T., komentarz do art. 233 [w:] P. Grzegorczyk, J. Gudowski, K. Markiewicz, M. Walasik, K. Weitz, T. Ereciński, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II. Postępowanie rozpoznawcze, LEX/el. 2022.
Fiutak A., komentarz do art. 3 [w:] M. Balicki (red.), A. Fiutak (red.), T. Gardocka (red.), Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz, Warszawa 2024.
Flaga-Gieruszyńska K., komentarz do art. 233 [w:] K. Flaga-Gieruszyńska, A. Zieliński, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, wyd. 12, Warszawa 2024.
Gardocka T., komentarz do art. 46 [w:] M. Balicki (red.), A. Fiutak (red.), T. Gardocka (red.), Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz, Warszawa 2024.
Konieczniak P., Przymusowe przyjęcie do szpitala psychiatrycznego lub domu pomocy społecznej [w:] M. Boratyńska (red.), P. Konieczniak (red.), E. Zielińska (red.), System Prawa Medycznego. Tom II. Część 1. Regulacja prawna czynności medycznych, Warszawa 2019, str. 889-896.
Akty prawne
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.
Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.
Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzona w Nowym Jorku dnia 13 grudnia 2006 r., Dz. U. z 2012 r. poz. 1169 ze zm.
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, Dz. U. z 2023 r. poz. 1550 ze zm.
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, Dz. U. z 2024 r. poz. 917.
Orzecznictwo
Wyrok Sądu Najwyższego z 3 listopada 1976 r., sygn. akt IV CR 481/76, OSNCP 1977, nr 5-6, poz. 102.
Wyrok Sądu Najwyższego z 20 czerwca 1984 r., sygn. akt II CR 197/84, OSNCP 1985 nr 2-3, poz. 37.
Wyrok Sądu Najwyższego z 28 lutego 2013 r., sygn. akt III CSK 147/12.
Wyrok Sądu Najwyższego z 20 stycznia 2015 r., sygn. akt V CSK 254/14.
Postanowienie Sądu Najwyższego z 22 lipca 2010 r., sygn. akt I CSK 234/10.
Postanowienie Sądu Najwyższego z 23 lutego 2018 r., sygn. akt III CSK 364/16.
Postanowienie Sądu Najwyższego z 2 marca 2022 r., sygn. akt II CSKP 343/22.
Postanowienie Sądu Najwyższego z 11 lipca 2023 r., sygn. akt II CSKP 206/23.
Postanowienie Sądu Najwyższego z 23 listopada 2023 r., sygn. akt II CSKP 236/23.
Inne źródła
Treść postanowienia Sądu Najwyższego z 11 lipca 2023 r., sygn. akt II CSKP 206/23 wraz z uzasadnieniem, https://www.sn.pl/sites/orzecznictwo/Orzeczenia3/II%20CSKP%20206-23.pdf [dostęp: 27.08.2024].
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2024 Michał Kropiwnicki