Ile waży słowo? O kosztach złego doboru biegłych sądowych i sposobach ich minimalizowania

Abstrakt

Autorzy artykułu analizują prawne i organizacyjne uwarunkowania wyboru biegłego w postępowaniach karnych i zawodowych w sprawach medycznych. Swoje analizy rozpoczynają od przedstawienia dwóch kazusów niepowodzeń położniczych. W tych przypadkach pierwsze opinie biegłych wskazywały na odpowiedzialność lekarzy za śmierć płodu; dopiero kolejne opinie wskazywały na brak winy podejrzanych. Przedłużające się – choćby z powodu wadliwych opinii biegłych – postępowania karne i zawodowe niosą za sobą ogromne koszty materialne i niematerialne, tak dla podejrzanego lekarza i środowiska lekarskiego, jak i dla całego społeczeństwa. Z tej perspektywy dokonanie właściwego wyboru biegłego jest kluczowe dla „jakości” prowadzonego postępowania. Kłopot polega jednak na tym, że organ procesowy z założenia nie dysponuje wiedzą specjalną (wszak właśnie z tego powodu potrzebuje biegłego), a pewien poziom wiedzy specjalnej jest potrzebny do tego, by dokonać wyboru odpowiedniego dysponenta tejże wiedzy specjalnej. Od odpowiedzialności tej nikt nie może jednak organu procesowego uwolnić; trzeba raczej znaleźć odpowiedź na pytanie, jak stworzyć organowi procesowemu prawne i organizacyjne warunki dla podjęcia jak najlepszej decyzji.