Keywords
physician
nurse
public official
criminal-law protection
physical integrity
assault
insult
How to Cite
Abstract
Emergency medical teams were created in order to save the life and health of citizens. Members of the emergency medical team (a physician, a paramedic, a nurse) provide health care services in the out-of-hospital settings. However, while performing their duties, they are exposed
to attacks, aggression and even physical violence of the patients or their relatives. Although they are not public officials within the meaning of the provisions of criminal law, the legislator has granted them the protection that public officials are entitled to (the Act of 8 September 2006 on the State Emergency Medical Services, art. 5 paragraph 1). This article discusses the actions of emergency medical team members protected by law. Subsequently, the paper analyses
the applicable laws concerning the offences most frequently committed on emergency medical team members and the relevant case law in force. The final part of the paper includes a summary of previous considerations and conclusions drawn from the applicable legal status.
References
Literatura:
Dukiet-Nagórska T. (red.), Prawo karne. Część ogólna, szczególna i wojskowa, Warszawa 2018;
Falenta P.P., Funkcjonariusz publiczny. Wybrane aspekty prawnokarne w perspektywie dogmatycznej i orzeczniczej, Łódź 2020;
Gardocki L., Prawo karne, Warszawa 2017;
Gardocki L. (red.), System prawa karnego. Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym. Tom 8, Warszawa 2013;
Górski A., Wykonywanie zawodu lekarza a prawo karne, Warszawa 2019;
Grześkowiak A. (red.), Wiak K. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2019;
Konarska-Wrzosek V. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2018;
Kopeć M. (red.), Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, Warszawa 2016;
Kubiak R. [w:] System prawa medycznego. Pojęcie, źródła i zakres prawa medycznego. Tom 1, Kubiak R. (red.), Kubicki L. (red.), Warszawa 2018
Mozgawa M. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2019;
Ogiegło L. (red.), Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, Warszawa 2015;
Paszkowska M., Prawo dla ratowników medycznych, Warszawa 2019;
T. Rek, M. Dercz, Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, Wyd. III, Warszawa 2019, art. 15a.
Safjan M. (red.), Bosek L. (red.), System prawa medycznego. Instytucje prawa medycznego. Tom 1, Warszawa 2018;
Stefański R.A. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2018;
Stefański R.A. (red.), Kodeks karny. Komentarz do art. 217a kk i art. 222 kk, Legalis/el. 2021;
Sygit B., Wąsik D., Prawo ochrony zdrowia, Warszawa 2016;
Wąsik. D., Prawnokarna ochrona członków zespołu ratownictwa medycznego, Prokuratura i Prawo 2020, Nr 4;
Akty prawne:
Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym
(t.j. Dz. Urz. z 2020 r., poz. 882 ze zm.);
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych (t.j. Dz. Urz. z 2020 r., poz. 1398 ze zm.);
Ustawa z dnia 28 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku
z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID–19 (Dz. Urz. z 2020 r., poz. 2112);
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (t.j. Dz. Urz. z 2020 r.,
poz. 1268);
Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (t.j. Dz. Urz. z 2020 r., poz. 1970);
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (t.j. Dz. Urz. z 2020 r., poz. 1444);
Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t.j. Dz. Urz.
z 2020 r., poz. 514);
Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz. Urz. z 2021 r.,
poz. 295);
Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (t.j. Dz. Urz. z 2021 r., poz. 479);
Ustawa z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz ustawy
o Policji (Dz. Urz. z 2010 r. Nr 240, poz. 1602);
Ustawa z dnia 28 stycznia 2016 r. – Prawo o prokuraturze (t.j. Dz. Urz. z 2021 r.,
poz. 66 ze zm.);
Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym oraz niektórych innych ustaw (Dz. Urz. z 2018 r., poz. 1115);
Rozporządzenie z dnia 16 grudnia 2019 r. Ministra Zdrowia w sprawie medycznych czynności ratunkowych i świadczeń zdrowotnych innych niż medyczne czynności ratunkowe, które mogą być udzielane przez ratownika medycznego (Dz. Urz. z 2019 r., poz. 2478).
Orzecznictwo:
Uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego – Izby Karnej z dnia 20 czerwca 2012 r., I KZP 8/12, Legalis nr 482551;
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 października 2014 r., II GSK 1249/13, Legalis nr 1328786;
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2015 r., sygn. akt III KK 423/14, LEX
nr 1710370;
Wyrok Sądu Najwyższego – Izby Karnej z dnia 15 stycznia 2015 r., IV KK 279/14, Legalis nr 1186378;
Wyrok Sądu Najwyższego – Izby Karnej z dnia 20 listopada 2012 r., II KK 287/12, Legalis nr 545471;
Wyrok Sądu Najwyższego – Izby Wojskowej z dnia 27 listopada 2000 r., WKN 27/00, Legalis nr 48951;
Postanowienie Sądu Najwyższego – Izby Karnej z dnia 11 kwietnia 2019 r., III K 33/18, Legalis nr 1896671;
Postanowienie Sądu Najwyższego – Izby Karnej z dnia 24 czerwca 2010 r., II K 145/10, Legalis nr 451106;
Postanowienie Sądu Najwyższego – Izby Karnej z dnia 17 listopada 2016 r.,
II K 211/16, Legalis nr 1544159;
Wyrok Sądu Najwyższego – Izby Karnej z dnia 25 sierpnia 2020 r., V KK 136/19, Legalis nr 2497023;
Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 17 lipca 2014 r., sygn. akt II AKa 210/14, Legalis nr 1049694;
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 9 sierpnia 2012 r., sygn. akt II AKa 137/12, Legalis nr 636175;
Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 9 sierpnia 2018 r., II AKa 195/18, Legalis nr 1834752;
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 29 października 2014 r., II AKa 103/14, Legalis nr 1186514;
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 16 kwietnia 2014 r., II AKa 61/14, Legalis nr 992673;
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 6 grudnia 2012 r., II AKa 218/12, Legalis nr 563169;
Wyrok Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 23 sierpnia 2019 r. VI Ka 605/19, Legalis nr 2330918;
Wyrok Sądu Rejonowego w Bełchatowie z dnia 10 kwietnia 2019 r., II K 74/19, Legalis nr 2092784;
Wyrok Sądu Rejonowego Warszawa – Mokotów w Warszawie z dnia 14 września 2018 r., sygn. akt XIV K 349/18, Legalis nr 2134658;
Wyrok Sądu Rejonowego w Kędzierzynie Koźlu z dnia 4 października 2018 r.,
II K 80/18, Legalis nr 2156981;
Wyrok Sądu Rejonowego w Kędzierzynie Koźlu z dnia 22 sierpnia 2018 r., II K 242/18, Legalis nr 2161217;
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia
grudnia 2019 r., II SAB/Go 193/19, Legalis nr 2268583.
Inne materiały:
Uzasadnienie do projektu ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, https://orka.sejm.gov.pl/Druki5ka.nsf/0/738EAFC62B43E282C12571B5002B95EE?OpenDocument (dostęp na dzień 27.04.2021 r.);
Wytyczne Prokuratora Generalnego nr 9/2018 z dnia 14 listopada 2018 r. w sprawie zasad prowadzenia postępowań przygotowawczych o przestępstwa popełniane
na szkodę osób wchodzących w skład zespołów ratownictwa medycznego oraz osób udzielających świadczeń zdrowotnych w szpitalnych oddziałach ratunkowych. https://pk.gov.pl/wp-content/uploads/2018/11/wytyczne-Prokuratora-Generalnego-nr-92018-.pdf (dostęp na dzień 27.04.2021 r.).
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Copyright (c) 2022 Krzysztof Wiliński, Aleksandra Szatkowska