Analiza polskiej regulacji wspomaganego samobójstwa w kontekście orzeczenia niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 lutego 2020 r

Abstrakt

Niniejsza publikacja ma na celu zbadanie polskiej regulacji wspomaganego samobójstwa pod kątem jej konstytucyjności. Punktem wyjścia jest analiza orzeczenia niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego, które skutkowało depenalizacją oferowania pomocy do samobójstwa w ramach usługi profesjonalnej przez przedsiębiorców w Niemczech, a w konsekwencji całkowitą legalizacją wspomaganego samobójstwa w tym kraju. Tezy zawarte w przywołanym orzeczeniu odnoszą się jednak do kwestii znacznie szerszych, takich jak: ratio legis penalizacji samobójstwa wspomaganego, rozumienie prawa do życia i zadań państwa w zakresie jego ochrony, uprawnienie jednostki do decydowania o swojej śmierci w ramach realizacji prawa do samostanowienia i związanie tego prawa z godnością człowieka. W opracowaniu podjęto próbę przeniesienia zasadności tychże tez na grunt polskiego porządku prawnego, przybliżając polską regulację wspomaganego samobójstwa znajdującą się w Kodeksie karnym oraz zapisy Konstytucji. W tekście starano się także wskazać na złożoność problemu samobójstwa wspomaganego, krótko odnosząc się do jakże różnego podejścia do rozpatrywanego zjawiska przez wybrane ustawodawstwa europejskie oraz do kontrowersji społecznych z nim związanych. Przedstawiono ponadto propozycje de lege ferenda w obrębie rozpatrywanej materii w polskim porządku prawnym oraz racje przemawiające za koniecznością ich wprowadzenia, wynikające z wpływu uwarunkowań kulturowych.