Słowa kluczowe
zabieg kosmetyczny
świadczenie zdrowotne
chirurgia plastyczna
pacjent
wykonywanie zawodu lekarza
Jak cytować
Abstrakt
Zabiegi kosmetyczne i medycyny estetycznej od dłuższego czasu stanowią przyczynę sporów społecznych, powodowanych niejasnymi uprawnieniami poszczególnych zawodów do ich wykonywania. Zagadnienie to nie uszło uwadze doktryny, która próbuje rozstrzygnąć w przedmiocie ich klasyfikacji jako świadczenia zdrowotnego, a także o możliwości uznania osób korzystających z takich zabiegów za pacjentów w rozumieniu prawa medycznego. Dotychczasowe orzecznictwo było niejednoznaczne, można jednak zauważyć kształtujące się w nim tendencje. Niniejszy artykuł stanowi próbę zdefiniowania i zaklasyfikowania poszczególnych rodzajów świadczeń z zakresu potocznie rozumianej „medycyny estetycznej”; w szczególności niniejsze opracowanie proponuje dokonanie podziału zgodnego z przyjętymi w medycynie definicjami, na zabiegi kosmetyczne, zabiegi medycyny estetycznej i zabiegi chirurgii plastycznej. Dokonanie takiego podziału ułatwia dyskusję nad charakterem prawnym poszczególnych zabiegów i pozwala na ich dalszą klasyfikację.
Bibliografia
Aesthetic Medicine Market Size to Hit Around USD 191.70 Bn by 2032 [na:] https://www.precedenceresearch.com/aesthetic-medicine-market,
Atallah S., Martin-Perez B., Keller D., i in., Natural-orifice transluminal endoscopic surgery, „British Journal of Surgery” t. 102 nr 2 (2015), DOI: 10.1002/bjs.9710.
Barone M., Cogliandro A., Persichetti P., Ethics and Plastic Surgery/What is Plastic Surgery?, „Archives of Plastic Surgery” t. 44 nr 1 (2017), DOI: 10.5999/aps.2017.44.1.90.
Boratyńska M., Konieczniak P. (red.), System Prawa Medycznego. Regulacja prawna czynności medycznych, t. 2, Wolters Kluwer Polska 2019.
Bundesgesetz über die Durchführung von ästhetischen Behandlungen und Operationen (ÄsthOpG) [na:] https://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=20007939
Chapitre II : Chirurgie esthétique (Articles R6322-1 à D6322-48) - Légifrance [na:] https://www.legifrance.gouv.fr/codes/section_lc/LEGITEXT000006072665/LEGISCTA000006178723/#LEGISCTA000006178723,
Chcą poprawiać urodę zamiast leczyć [na:] „PolitykaZdrowotna.com”, https://politykazdrowotna.com/artykul/chca-poprawiac-urode/901837, 4 lipca 2022 r., dostęp 17 lutego 2024 r.
Chirurgia plastyczna - Wielki słownik języka polskiego PAN [na:] „wsjp.pl”, https://wsjp.pl/haslo/podglad/43201/chirurgia-plastyczna/4647494/dzial-medycyny,
Controlling the risks faced with the growth of aesthetic medicine – Académie nationale de médecine | Une institution dans son temps [na:] https://www.academie-medecine.fr/controlling-the-risks-faced-with-the-growth-of-aesthetic-medicine/?lang=en,
Cosmetic Surgery vs Plastic Surgery | Cosmetic vs Plastic Surgeons [na:] „ABCS”, https://www.americanboardcosmeticsurgery.org/patient-resources/cosmetic-surgery-vs-plastic-surgery/,
Dr Ignaciuk: Strywializowaliśmy medycynę estetyczną [na:] „Prawo.pl”, https://www.prawo.pl/zdrowie/wybor-specjalisty-medycyny-estetycznej-dr-andrzej-ignaciuk-wywiad,521566.html, 10 czerwca 2023 r.,
Fact.MR – Aesthetic Medicine Market Analysis by Procedure Type (Invasive Procedures, Non-Invasive Procedures), by Region - Global Forecast 2022-2032 [na:] https://www.factmr.com/report/aesthetic-medicine-market,
Górski A., Pojęcie czynności medycznych [w:] R. Kubiak, L. Kubicki (red.), Pojęcie, źródła i zakres prawa medycznego, t. 1, Warszawa 2018.
Health and Care Act 2022 [na:] https://www.legislation.gov.uk/ukpga/2022/31/part/6/crossheading/cosmetic-procedures,
Housmans S., Noori N., Kapurubandara S., i in., Systematic Review and Meta-Analysis on Hysterectomy by Vaginal Natural Orifice Transluminal Endoscopic Surgery (vNOTES) Compared to Laparoscopic Hysterectomy for Benign Indications, „Journal of Clinical Medicine” t. 9 nr 12 (2020), DOI: 10.3390/jcm9123959.
Janiszewska B., Wykonanie zabiegu medycyny estetycznej a odpowiedzialność zawodowa lekarza, „Monitor Prawniczy” nr 11/2022
.
Janiszewska B., Pojęcie świadczenia zdrowotnego [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.), Instytucje prawa medycznego, t. 1, Warszawa 2018.
Khunger N., Complications in cosmetic surgery: A time to reflect and review and not sweep them under the carpet, „Journal of Cutaneous and Aesthetic Surgery” t. 8 nr 4 (2015), DOI: 10.4103/0974-2077.172188.
KORTYZON KRYSTALICZNY - ostrzeżenie! - Polskie Towarzystwo Chirurgii Plastycznej, Rekonstrukcyjnej i Estetycznej [na:] https://www.ptchprie.pl/aktualnosci_i_komunikaty,kortyzon-krystaliczny-ostrzezenie,60.html,
Kwas hialuronowy wstrzyknie tylko lekarz? Wraca spór o branżę beauty [na:] „Prawo.pl”, https://www.prawo.pl/zdrowie/prawo-do-wykonywania-zabiegow-medycyny-estetycznej,519103.html, 3 stycznia 2023 r.,
Medycyna estetyczna czeka na swoje prawo, a kontrowersji dużo [na:] „Prawo.pl”, https://www.prawo.pl/zdrowie/medycyna-estetyczna-beda-zmiany-w-prawie-ale-kontrowersji-duzo,507050.html, 20 marca 2021 r.,
Ministerstwo Zdrowia chce zakazać zabiegów estetycznych kosmetologom [na:] „Dermatic.pl Aesthetic Business”, https://dermatic.pl/aestheticbusiness/2022/11/30/ministerstwo-zdrowia-chce-zakazac-zabiegow-estetycznych-kosmetologom/, 30 listopada 2022 r.,
Montrief T., Bornstein K., Ramzy M., i in., Plastic Surgery Complications: A Review for Emergency Clinicians, „Western Journal of Emergency Medicine” t. 21 nr 6 (2020), DOI: 10.5811/westjem.2020.6.46415.
Moris D.N., Bramis K.J., Mantonakis E.I., i in., Surgery via natural orifices in human beings: yesterday, today, tomorrow, „The American Journal of Surgery” t. 204 nr 1 (2012), DOI: 10.1016/j.amjsurg.2011.05.019.
Naczelna Rada Lekarska przyjęła definicję medycyny estetycznej [na:] https://www.termedia.pl/dermatologia/Naczelna-Rada-Lekarska-przyjela-definicje-medycyny-estetycznej,41334.html,
Nowicka A., 30.05 Program Money.pl | Ograniczenia w medycynie estetycznej: Kontrowersje, ryzyko powikłań i przyszłość branży [na:] „www.money.pl”, https://www.money.pl/gospodarka/30-05-program-money-pl-ograniczenia-w-medycynie-estetycznej-kontrowersje-ryzyko-powiklan-i-przyszlosc-branzy-6904006730299009v.html, 31 maja 2023 r.,
Podawała się za lekarza, wstrzykiwała pacjentkom groźny preparat. „Straciłam połowę czubka nosa” [na:] https://uwaga.tvn.pl/reportaze/zmniejszala-nosy-kortyzonem-krystalicznym-stracilam-czubek-nosa-ls6697576, 1 czerwca 2022 r., dostęp 24 lutego 2024 r.
Postanowienie SN z dnia 26 maja 2021 r. I KK 23/21, [w:] LEX nr 3229514.
Prof. Barbara Zegarska: Medycynę estetyczną czekają regulacje prawne [na:] https://www.termedia.pl/dermatologia/Prof-Barbara-Zegarska-Medycyne-estetyczna-czekaja-regulacje-prawne,43064.html,
Professional Standards for Cosmetic Surgery [na:] „Royal College of Surgeons”, https://www.rcseng.ac.uk/standards-and-research/standards-and-guidance/service-standards/cosmetic-surgery/professional-standards-for-cosmetic-surgery/, 2016 r.,
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 maja 2023 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów, [w:] Dz.U. 2023 poz. 975.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 czerwca 2023 r. w sprawie umiejętności zawodowych lekarzy i lekarzy dentystów, [w:] Dz.U. 2023 poz. 1189.
STANOWISKO Nr 1 /21/VIII NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ z dnia 29 stycznia 2021 r. w sprawie przyjęcia definicji medycyny estetycznej [na:] https://nil.org.pl/dla-lekarzy/prawo/medycyna-estetyczna/5296-propozycja-definicji-medycyny-estetycznej,
STANOWISKO Nr 48/21/P-VIII PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ z dnia 15 kwietnia 2021 r. w sprawie uprawnień do wykonywania procedur wchodzących w skład zabiegów z zakresu medycyny estetycznej [na:] https://nil.org.pl/dla-lekarzy/prawo/medycyna-estetyczna/5418-uprawnienia-do-procedur-wchodzacych-w-sklad-zabiegow-medycyny-estetycznej,
Śpiewak R., Kosmetologia, „Dermatopedia” t. 2 nr pl (2013), DOI: 10.14320/dermatopedia.pl.2013.002.
Świderska M., Specyfika sporów w zakresie chirurgii plastycznej i medycyny estetycznej [w:] Spory medyczne, red. A. Wnukiewicz-Kozłowska, Wrocław 2021.
The licensing of non-surgical cosmetic procedures in England [na:] „GOV.UK”, https://www.gov.uk/government/consultations/licensing-of-non-surgical-cosmetic-procedures/the-licensing-of-non-surgical-cosmetic-procedures-in-england,
What is Cosmetic Surgery? [na:] „Royal College of Surgeons”, https://www.rcseng.ac.uk/patient-care/cosmetic-surgery/what-is-cosmetic-surgery/,
Wolfram S., Medycyna estetyczna i kosmetologia: legalność zabiegów: zgoda pacjenta - umowa o zabieg, Warszawa 2023.
Wolfram S., Pacjent jako beneficjent zabiegów estetycznych – glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 30.05.2016 r. (VII SA/Wa 385/16), „Palestra” nr 3/2021
Wollina U., Goldman A., Naoum C., Nebenwirkungen in der ästhetischen Medizin, „Der Hautarzt” t. 64 nr 3 (2013), DOI: 10.1007/s00105-012-2484-y.
Zorron R., Palanivelu C., Galvão Neto M.P., i in., International Multicenter Trial on Clinical Natural Orifice Surgery—NOTES IMTN Study: Preliminary Results of 362 Patients, „Surgical Innovation” t. 17 nr 2 (2010), DOI: 10.1177/1553350610370968.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2024 Wojciech Rożdżeński