Diagności laboratoryjni – czy nowa ustawa rozwiąże stare problemy?

Abstrakt

Wybuch pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 sprawił, że na pierwszy plan wysunęły się kwestie związane z problematyką ochrony zdrowia. Konieczność wykonywania testów w kierunku obecności tego patogenu oraz oceny ich wyników spowodowała, że do szerszej publicznej świadomości dotarła informacja o tym, czym dokładnie zajmują się diagności laboratoryjni. 12 lipca 2022 r. do Sejmu wpłynął projekt zupełnie nowej ustawy, która miałaby regulować sposób uzyskiwania tytułu diagnosty laboratoryjnego, jak również zasady wykonywania tego zawodu. Proces legislacyjny zakończył się 10 października, gdy projekt ustawy przekazano do podpisu Prezydentowi RP. Ustawa w swej zasadniczej części weszła w życie 10 grudnia 2022 r. Nowa ustawa przewiduje szereg istotnych zmian ukierunkowanych na dostosowanie zasad rządzących wykonywaniem czynności z zakresu diagnostyki laboratoryjnej do standardów istniejących w przypadku innych zawodów związanych ze świadczeniem usług w zakresie ochrony zdrowia. Wobec swojego postępowego charakteru projekt zasadnie wzbudzał duże nadzieje na rozsądne i przemyślane uregulowanie sytuacji prawnej diagnostów laboratoryjnych. Wprowadzone podczas procesu legislacyjnego zmiany istotnie jednak ograniczyły skuteczność rozwiązań proponowanych przez projektodawców. W efekcie już krótko po uchwaleniu ustawy pojawiły się głosy, że mimo stworzenia zupełnie nowego aktu prawnego w założeniu normującego sytuację prawną diagnostów laboratoryjnych, kluczowe postulaty formułowane od wielu lat – szczególnie w zakresie uznania, że zawód diagnosty laboratoryjnego polega na wykonywaniu zadań z zakresu ochrony zdrowia – nie zostały zrealizowane. Kluczowe zatem staje się rozstrzygnięcie, czy ustawa o medycynie laboratoryjnej może w sposób pozytywny wpłynąć na wykonywanie zawodu diagnosty laboratoryjnego. Niniejszy artykuł ma na celu odpowiedź na tak zadane pytanie, w szczególności z uwzględnieniem różnic, pomiędzy projektem ustawy, a jej uchwaloną treścią, jak i w porównaniu z innymi aktami prawnymi, normującymi sposób wykonywania zawodów związanych z ochroną zdrowia.