Abstrakt
W roku 2020 głównym problemem zdrowotnym na całym świecie stała się pandemia COVID-19. Obowiązek zapobiegania zakażeniom przy jednoczesnej konieczności kontynuowania udzielania świadczeń zdrowotnych nie związanych z COVID-19 przyczynił się do poszukiwania nowych rozwiązań w zakresie telemedycyny. W artykule przeanalizowano ewolucję umocowania telemedycyny w polskim systemie prawnym w dobie pandemii COVID-19. Szczególną uwagę zwrócono na regulacje odnoszące się do świadczeń z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień
Bibliografia
WHO. WHO Director-General’s opening remarks at the media briefing on COVID-19, 2020. https://www.who.int/dg/speeches/detai/who-director-general-s-remakers-at-the-media-briefing-on-2019-ncov-on-11-february-2020 (dostęp: 11.02.2020)
WHO, Telemedicine. Opportunities and development in Member Sta-tes. Report on the second global survey on eHealth 2010.2
Darkins A, Cary MA. Telemedicine and telehealth: principles, policies, performances and pitfalls. Springer, New York 2000.3
Wootton R, Craig J, Patterson V. Introduction to telemedicine, second edition. The Royal Society of Medicine Press Ltd., London 2006
Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty Dz.U. z 2015 r. poz. 1991
Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej Dz. U. 2011 nr 174 poz. 1039
Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej Dz. U. 2011 nr 112 poz. 654
Kodeks Etyki Lekarskiej, tekst jednolity z dnia 2 stycznia 2004r., Naczelna Izba Lekarska, Warszawa 2017
Postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 7 października 1992 r., sygn. akt U 1/92, OTK 1992/Nr 2, poz. 38
Ustawa z 28 kwietnia 2011 r. o systemie informacji w ochronie zdrowia Dz. U. z 2011r. poz. 408 z późn. zm.
Ustawa z 1 marca 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wprowadzeniem e-recepty Dz. U. z 2028r. poz. 697
Ustawa z 6 grudnia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z e-skierowaniem oraz listami oczekujących na udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej Dz. U. z 2018 r. poz. 2429
Ustawa z 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem rozwiązań e-zdrowia Dz. U. z 2019r. poz. 1590
Rozporządzenie MZ z 8 maja 2018 r. w sprawie rodzajów elektronicznej dokumentacji medycznej Dz. U. z 2018r. poz. 941
Rozporządzenie MZ z 6 kwietnia 2020 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania Dz. U. z 2020 r. poz. 666
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego Dz. U. z 2020r. poz. 433
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu zagrożenia epidemicznego Dz. U. z 2020r. poz. 461
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 491]
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 marca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 566
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 658
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 kwietnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 697
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 792
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 maja 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 878
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 1066
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 1356
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 sierpnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 1393
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18września 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 1614
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 1758
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 października 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 1871
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 października 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 1917
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 listopada 2020r.zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 1931
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 listopada 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 2091
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 grudnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 2132
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 2316
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii Dz. U. z 2020 r. poz. 2353
Rozporządzenie MZ z dnia 26 marca 2020 r.w sprawie standardu organizacyjnego opieki w izolatoriach Dz.U. z 2020 r. poz. 539
Rozporządzenie MZ z dnia 1 września 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardu organizacyjnego opieki w izolatoriach Dz. U. z 2020 r. poz. 1507
Rozporządzenie MZ z dnia 8 października 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardu organizacyjnego opieki w izolatoriach Dz.U. z 2020 r. poz. 1750
Rozporządzenie MZ z dnia 16 listopada 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardu organizacyjnego opieki w izolatoriach Dz. U. z 2020 r. poz. 2034
Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 Dz.U. z 2020 r. poz. 567 zmieniająca m.in. ustawę z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych Dz. U. poz. 374
Ustawa z dnia 14 sierpnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia funkcjonowania ochrony zdrowia w związku z epidemią COVID-19 oraz po jej ustaniu Dz. U. z 2020 r. poz. 1395
Rozporządzenie MZ z dnia 1 września 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego Dz. U. z 2020 r. poz. 1506
Rozporządzenie MZ z dnia 8 września 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie chorób zakaźnych powodujących powstanie obowiązku hospitalizacji, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz obowiązku kwarantanny lub nadzoru epidemiologicznego Dz. U. z 2020 r. poz. 1550
Rozporządzenie MZ z dnia 8 października 2020 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej nad pacjentem podejrzanym o zakażenie lub zakażonym wirusem SARS-CoV-2 Dz. U. z 2020 r. poz. 1749
Rozporządzenie MZ z dnia 23 października 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej nad pacjentem podejrzanym o zakażenie lub zakażonym wirusem SARS-CoV-2 Dz. U. z 2020 r. poz. 1873
Rozporządzenie MZ z dnia 28 kwietnia 2020 r. w sprawie standardów w zakresie ograniczeń przy udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej pacjentom innym niż z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem SARS-CoV-2przez osoby wykonujące zawód medyczny mające bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem tym wirusem Dz. U. z 2020 r. poz. 775
Rozporządzenie MZ z dnia 16marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień Dz. U. z 2020 r. poz. 456
Rozporządzenie MZ z dnia 16 września 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień Dz. U. z 2020 r. poz. 1641
Rozporządzenie MZ z dnia 16 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej Dz. U. z 202 r. poz. 457
Rozporządzenie MZ z dnia 16 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w ramach opieki długoterminowej Dz. U. z 2020 r. poz. 460
Rozporządzenie MZ z dnia 6 kwietnia 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej Dz. U. z 2020 r. poz. 612
Rozporządzenie MZ z dnia 10 kwietnia 2020r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej Dz. U. z 2020 r. poz. 660
Rozporządzenie MZ z dnia 8 lipca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej Dz. U. z 2020 r. poz. 1255
Rozporządzenie MZ z dnia 12 sierpnia 2020 r.w sprawie standardu organizacyjnego teleporady w ramach podstawowej opieki zdrowotne Dz. U. z 2020 r. poz. 1395
Uchwała nr 89/20/P-VIII prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej z 24 lipca 2020 r. w sprawie przyjęcia wytycznych dla udzielania świadczeń telemedycznych
List do Redakcji. Polskie rekomendacje w zakresie prowadzenia wizyt online w opiece psychiatrycznej [w] Psychiatr. Pol. 2020; 54(2): 391-394
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego Dz. U. 1994 Nr 111 poz. 535
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r.o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych Dz. U. 2004 Nr 210 poz. 2135
https://psychiatria.org.pl/sekcja_naukowa_telepsychiatrii (dostęp: 24.01.2021 r.)
Krzystanek M, Borkowski M, Skałacka K, et al. A telemedicine platform to improve clinical parameters in paranoid schizophrenia patients: Results of a one-year randomized study. Schizophr Res. 2019; 204: 389–396, doi: 10.1016/j.schres.2018.08.016, indexed in Pubmed: 30154027
Krzystanek M, Stolarczyk A, Borkowski M, et al. Telemedyczna terapia poznawczo-behawioralna Psychiatria. 2018; 15(2): 110–116
Wrześniewska-Wal I., Hajdukiewicz D. Telemedycyna w Polsce – aspekty prawne, medyczne i etyczne. Studia Prawnoustrojowe nr 50, 2020. https://doi.org/10.31648/sp.6061
Krzystanek M., Matuszczyk M., Krupka-Matuszczyk I., Koźmin-Burzyńska A., Segiet S., Przybyło J. Telewizyta (e-wizyta) na czas kryzysu epidemicznego — rekomendacje w zakresie prowadzenia wizyt online w opiece psychiatrycznej; Psychiatria 2020; 17, 2: 61–65
Zajdel – Całkowska J. Wydawanie orzeczeń o stanie zdrowia pracowników i osób ubiegających się o pracę z wykorzystaniem teleinformatycznych środków przekazu, Medycyna Pracy 2020;72(1)
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2022 Łukasz Chrapkowski