Abstrakt
The employment relationship of doctors under civil law contracts in the context of protection against mobbing
Currently, the labour market shows an increase under civil-law employment. This also applies to doctors who are employed on the basis of civil law contracts, so-called contracts. Even though their work takes the features of employment relationship, they are not covered by protection against mobbing in comparison with employees in the meaning of article 2 of Labour Code. Mobbing, which is an extremely dangerous phenomenon, resulting in serious consequences, both in the professional and private sphere, can affect any professional group, regardless of the form of employment, and is increasingly visible among doctors. The protection against mobbing should be related not only to the labor law regime and the status of an employee, but also to the obligation to protect human dignity. The aim of this article is to examine the possibility of extending the protective function of labor law, primarily protection against mobbing, to health-care professionals employed under civil-law contracts.
The article analyzes the provisions of the Labor Code and the Civil Code as well as exemplary provisions of service contracts concluded by doctors. The psychological background of the title problem was also discussed. A key conclusion of this article is necessity to take steps facilitating extending protection against mobbing provided for Labour Code on health-care professionals.
Bibliografia
H. Arend, Kondycja ludzka, Warszawa 2000
B. Banaszak, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009
CBOS, Komunikat z badań: Opinie na temat funkcjonowania opieki zdrowotnej, nr 89/2018
T. Chauvin, Homo iuridicus-człowiek jako podmiot prawa publicznego, Warszawa 2014
M. Dercz, T. Rek, Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, Warszawa 2019
A. Drozd, Przemiany pojęcia "stosunek pracy" - wpływ orzecznictwa i prawa sędziowskiego? [w] L. Florek, Ł. Pisarczyk (red.), Współczesne problemy prawa pracy, Warszawa 2011
A. Dubowik, Podporządkowanie w umownym zatrudnieniu cywilnoprawnym, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 1/2019
M. Duffy, D.C. Yamada, Workplace bullying and mobbing in the United States, Praeger 2018
T. Duraj, Koncepcja "autonomicznego podporządkowania" - konflikt między autonomią pracownika a jego podporządkowanie pracodawcy, https://prawo.amu.edu.pl/__data/assets/pdf_file/0006/175533/dr-Tomasz-Duraj.pdf
T.Duraj, Tradycyjne ujęcie pracowniczego podporządkowania - wybrane problemy prawne, Studia Prawno-Ekonomiczne, t. LXXXIII, 2011
M. Jarota, Funkcja ochronna prawa pracy na przykładach wybranych regulacji państw europejskich, ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN – POLONIA VOL. LXII, 2 2015
L. Florek, Ł. Pisarczyk, Prawo pracy, Warszawa 2020
M. Gajda, Wewnątrzzakładowa polityka antymobbingowa jako środek przeciwdziałający mobbingowi w miejscu pracy, Monitor Prawa Pracy, 2/2018
A. Gersdorf, Między ochroną a efektywnością. Systemowe i terminologiczne aspekty objęcia cywilnoprawnych umów o zatrudnienie ustawodawstwem pracy, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 1/2019
K. Golusińska, Kontrakty w medycynie – o wadach i zaletach dla zarządzających i lekarzy, http://medicalmaestro.pl/index.php/kontrakty-w-medycynie-o-wadach-i-zaletach-dla-zarzadzajacych-i-lekarzy/
Ż. Grygiel-Kaleta, Ekspansja przepisów ochronnych na niepracownicze stosunki zatrudnienia - rozważania de lege lata i de lege ferenda na przykładzie umów zlecenia - zagadnienia wybrane, Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej 1/2018
Ż. Grygiel-Kaleta, Ekspansja przepisów ochronnych na niepracownicze stosunki zatrudnienia - rozważania de lege lata i de lege ferenda na przykładzie umów zlecenia - zagadnienia wybrane, Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej 1/2018
P. Grzebyk, Ł. Pisarczyk, Krajobraz po reformie. Zbiorowa reprezentacja praw i interesów zatrudnionych niebędących pracownikami, Prawo i Zabezpieczenie Społeczne, 1/2019
J. Hartman, Bioetyka dla lekarzy, Warszawa 2012
K. Jaworska, Uprawnienia pracownika w razie zaistnienia mobbingu w zakładzie pracy, Studia Prawnoustrojowe 29, UWM 2015
J. Jończyk, Spory ze stosunku pracy, Warszawa 1965
Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Warszawa 2020
Kodeks pracy. Komentarz, red. K. Walczak, Warszawa 2020
Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 24, red. M. Safjan, L. Bosek , Warszawa 2016
K. Kowalska, Lekarze chcą walczyć z mobbingiem w branży i pomagać ofiarom, https://www.rp.pl/Lekarze-i-pielegniarki/307049894-Lekarze-chca-walczyc-z-mobbingiem-w-branzy-i-pomagac-ofiarom.html
A. Krzywoń, Konstytucyjna ochrona pracy i praw pracowniczych, Warszawa 2017
Z. Kubot, Pojęcie kierownictwa pracodawcy, [w:] Prawo pracy a wyzwania XXI-go wieku : księga jubileuszowa Profesora Tadeusza Zielińskiego, Warszawa-Łódź 2002
S. Leszczyński, Osobowość lekarza, http://www.oil.org.pl/xml/oil/oil56/gazeta/numery/n2003/n200309/n20030904
T. Liszcz, Aksjologiczne podstawy prawa pracy, zarys problematyki, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie, Lublin 2018
J. Marciniak, Mobbing, dyskryminacja, molestowanie – zasady przeciwdziałania, Warszawa 2011
A. Musiała, Prawo pracy: czyje? Res publica! O stosunku pracy teoretycznoprawnie, Poznań 2020
A. Musiała, Zatrudnienie niepracownicze, Warszawa 2011
K. Muszyński, Polityka regulacji zatrudnienia w Polsce. Kryzys ekonomiczny a destandaryzacja stosunków pracy, Warszawa 2019
J.A. Piszczek, Cywilnoprawna ochrona godności pracowniczej, Toruń 1981
S. Puzynowska, Pracownicze podporządkowanie lekarzy - czy przełożeni mogą weryfikować ich decyzje, https://www.rp.pl/Kadry/307129996-Pracownicze-podporzadkowanie-lekarzy---czy-przelozeni-moga-weryfikowac-ich-decyzje.html&cid=44&template=restricted
M. Raczkowski, Bezpieczne i higieniczne warunki pracy w zatrudnieniu cywilnoprawnym, Praca i Zabezpieczenie społeczne, 1/2019
M.T. Romer, M. Najda, Mobbing w ujęciu psychologiczno-prawnym, Warszawa 2010
L. Sadowska, S. Kańczuła, Występowanie mobbingu w środowisku służby zdrowia(Aspekty prawne, społeczne i terapeutyczne), Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie, Rzeszów 3/2010
K. Sikorska-Bednarczyk, Mobbing w placówkach medycznych, https://mobbingwmiejscupracy.pl/wp-content/uploads/2018/12/ebook-Mobbing-w-plac%C3%B3wkach-medycznych.pdf
K. Służewska-Woźnicka, J. Krupka: https://medycynaipasje.com.pl/a498/Ochrona-przed-mobbingiem-osob-zatrudnionych-na-tzw--kontraktach.html/
A. Sobczyk, Prawo i człowiek pracujący - między ochroną godności a równości, https://prawo.amu.edu.pl/__data/assets/pdf_file/0006/173499/Sobczyk-Prawo-i-czowiek-pracujcy-midzy-ochron-godnoci-a-rownoci.pdf,
A. Sobczyk, Prawo pracy w świetle Konstytucji RP. Tom I. Teoria publicznego i prywatnego indywidualnego prawa pracy, Warszawa 2013
A. Sobczyk, Wolność pracy i władza, Warszawa 2015
A. Szepelska, Samozatrudnienie jako forma wspierania rozwoju przedsiębiorczości regionów, „Ekonomia i Prawo”, B.Polszakiewicz, J. Boehlke (red.), Tom XII, 1/2013
System Prawa Prywatnego. Tom 5, Prawo zobowiązań - część ogólna, red. K. Osajda , Warszawa 2019
A.M. Świątkowski, Polskie prawo pracy, Warszawa 2014
J. Świątkowski, Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2018
Uzasadnienie projektu Kodeksu pracy, https://archiwum.mpips.gov.pl/gfx/mpips/userfiles/File/Departament%20Prawa%20Pracy/kodeksy%20pracy/KP_04.08_uzasad.pdf
B.W. Wasilewski, Następstwa psychologiczne i zdrowotne mobbingu, Sztuka Leczenia 2005, tom XII
J. Wratny, Przemiany stosunku pracy w III RP [w:] L. Florek, Ł. Pisarczyk (red.), Współczesne problemy prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, Warszawa 2011
S. Wronkowska, Z. Ziembiński, Zarys teorii prawa, Poznań 1997
J. Wykowski, Mobber w szpitalu nadal czuje się jak ryba w wodzie, rynekzdrowia.pl https://www.rynekzdrowia.pl/Po-godzinach/Mobber-w-szpitalu-nadal-czuje-sie-jak-ryba-w-wodzie-Po-godzinach,198388,10.html
Zmiana pojęć kierownictwa pracodawcy i podporządkowania pracownika w stosunku do poszczególnych grup pracowników lub z uwagi na rodzaj wykonywanej pracy, Monitor Prawa Pracy 1/2018
A. Zwolińska, Prawo do odpoczynku a zatrudnienie cywilnoprawne, Praca i Zabezpieczenie Społeczne, 1/2019
J. Żółtańska, M. Bujnowska, Zawodowe zagrożenia zdrowia pracowników ochrony zdrowia w miejscu pracy, Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy, 6/2010
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2021 Tatiana Chauvin, Karolina Czapska-Małecka, Paweł Gogol